Cookie چیست؟ آشنایی مقدماتی با کاربردهای کوکی
تیم ما قصد دارد تا در این مقاله آموزشی به طور کامل به بررسی واژه Cookie بپردازد و کاربردهای کوکی را برای شما عزیزان توضیح بدهد. همانطور که می‌دانید کوکی یک نوع فایل متنی است و یک تعامل بین مرورگر و وبسایت نیز محسوب میشود. همراه ما باشید تا کارایی و نحوه تولید و کاربرهاو خواص کوکی را به طور کامل برای شما عزیزان شرح دهیم.
Cookie چیست ؟
کوکی (Cookie) یک فایل کوچک متنی است که توسط وبسایت‌ها در دستگاه کاربران ذخیره میشود. این فایل‌ها برای ذخیره اطلاعات مربوط به ترجیحات و فعالیت‌های کاربر در وبگاه استفاده می‌شوند. هر بار که شما یک وبسایت را باز می‌کنید، ممکن است کوکی‌ها به دستگاه شما ارسال شده و در آنجا ذخیره شوند.
کوکی‌ها اطلاعاتی مانند تنظیمات زبان، نام کاربری، ترجیحات صفحه و اطلاعات دیگر را ذخیره می‌کنند. این اطلاعات به وبسایت کمک می‌کنند تا شما را به عنوان یک کاربر منحصر به فرد شناسایی کند و تجربه استفاده شما را بهبود بخشد. به عنوان مثال، کوکی‌ها می‌توانند اطلاعات ورود شما را برای جلوگیری از نیاز به وارد کردن نام کاربری و رمز عبور هر باری که وبسایت را باز می‌کنید، ذخیره کنند.
همچنین، برخی کوکی‌ها می‌توانند برای شناسایی و پیگیری فعالیت‌های شما در وبگاه‌ها استفاده شوند و اطلاعات مربوط به بازدیدهای قبلی شما را ذخیره کنند. این اطلاعات می‌توانند برای تحلیل و بهبود عملکرد وبگاه استفاده شوند.
مهم است بدانید که کوکی‌ها تنها اطلاعاتی را که توسط وبگاهی که آن کوکی را ایجاد کرده است قابل دسترسی هستند و از اطلاعات شخصی دیگری در دستگاه شما استفاده نمی‌کنند. همچنین، شما توانایی حذف کوکی‌ها را دارید و میتوانید تنظیمات مرورگر خود را به گونه‌ای تنظیم کنید که ایجاد کوکی‌ها را محدود یا غیرفعال کند.
مهم ترین کوکی ها کدام ها هستند و چه وظیفه‌ای دارند؟
کوکی‌ها در انواع مختلفی وجود دارند، که هر کدام نقش و عملکرد خاصی دارند. متناسب با نوع خدماتی که یک وبسایت ارائه می‌دهد کاربردهای کوکی نیز تغییر می‌کند. در زیر برخی از انواع رایج کوکی‌ها را توضیح خواهیم داد که چه کاربردی دارند:
- کوکی‌های سشن (Session Cookies):
این نوع کوکی‌ها تا زمانی که شما مرورگر خود را ببندید یا از وبسایت خارج شوید، باقی می‌مانند. آنها برای ذخیره اطلاعاتی مانند ترجیحات صفحه، جلسه کاربری، وضعیت ورود و سبد خرید استفاده می‌شوند. این کوکی‌ها پس از بسته شدن مرورگر، از دستگاه شما حذف می‌شوند.
- کوکی‌های دائمی (Persistent Cookies):
برعکس کوکی‌های سشن، کوکی‌های دائمی برای مدت طولانی‌تری در دستگاه شما باقی می‌مانند. آنها می‌توانند برای شناسایی شما به عنوان یک کاربر بازدیدکننده دائمی وبسایت استفاده شوند. این نوع کوکی‌ها می‌توانند اطلاعاتی مانند نام کاربری، ترجیحات، تاریخچه بازدید و تبلیغات مرتبط را ذخیره کنند.
- کوکی‌های تقویمی (Calendar Cookies):
این نوع کوکی‌ها برای ذخیره تنظیمات مربوط به تقویم وبسایت استفاده می‌شوند. آنها می‌توانند تاریخ و زمان انتخابی شما را دریافت کنند و در آینده اعلامیه‌ها و یادآوری‌های مربوط به رویدادها را نشان دهند.
- کوکی‌های تبلیغاتی (Advertising Cookies):
این نوع کوکی‌ها برای جمع‌آوری اطلاعات در مورد علاقه‌مندی‌ها و رفتارهای شما در وبسایت‌ها استفاده می‌شوند. آنها به تبلیغ‌های مرتبط‌تری برای شما در وبگاه‌ها و برنامه‌های مربوطه دسترسی می‌دهند.
- کوکی‌های تحلیلی (Analytics Cookies):
این نوع کوکی‌ها برای جمع‌آوری اطلاعات در مورد استفاده شما از وبسایت و ترافیک وب در نظر گرفته می‌شوند. این اطلاعات به مدیران وبسایت کمک می‌کنند تا عملکرد وبسایت را تحلیل کنند و آن را بهبود بخشند.
- کوکی‌های امنیتی (SecurityCookies):
این نوع کوکی‌ها برای امنیت و حفاظت از وبسایت و کاربران آن استفاده می‌شوند. آنها ممکن است اطلاعاتی مانند نشست‌های ورود نامعتبر، تلاش‌های نفوذ، یا تلاش‌های مشکوک را ثبت کنند.
- کوکی‌های (Targeting Cookies):
این نوع کوکی‌ها برای پیگیری و ذخیره علاقه‌مندی‌ها و رفتارهای کاربران به منظور ارائه تبلیغات هدفمندتر استفاده می‌شوند. آنها می‌توانند اطلاعاتی مانند ترجیحات محصول، نوع دستگاه، موقعیت جغرافیایی و تاریخچه مرور را جمع‌آوری کنند تا تبلیغات را به شکلی مناسب‌تر برای شما نمایش دهند.
باید توجه داشت که این تقسیم‌بندی فقط نمونه‌ای از انواع کوکی‌هاست و هر وبسایت ممکن است از نوع و تنظیمات متفاوتی داشته باشد و به کاربردهای کوکی نیاز داشته باشد. همچنین، قوانین حریم خصوصی و تنظیمات مرورگر شما می‌توانند تأثیری در نوع و استفاده از کوکی‌ها داشته باشند.
کوکی‌های تبلیغاتی و نحوه استفاده از آنها در وبسایت
کوکی‌های تبلیغاتی تقریباً به همان شیوه‌ای که در توضیحات قبل اشاره نمودیم عمل می‌کنند، با این تفاوت که هدف آنها جمع‌آوری اطلاعات مرتبط با تبلیغات و توصیه‌های مرتبط با کاربر است. از این اطلاعات برای نمایش تبلیغات مرتبط تر و هدفمندتر در وبسایت‌ها استفاده میشود.
کوکی‌های تبلیغاتی می‌توانند اطلاعاتی مانند علاقه‌مندی‌ها، رفتار کاربر در وبسایت، نوع محتواهای مشاهده شده و تراکنش‌های قبلی را جمع‌آوری کنند. این اطلاعات به تبلیغ‌های هدفمندتر و شخصی‌سازی شده برای کاربران کمک می‌کنند.
نحوه استفاده از کوکی‌های تبلیغاتی معمولاً شامل موارد زیر است:
- نمایش تبلیغات مرتبط:
کاربردهای کوکی تبلیغاتی اینگونه است که با استفاده از آنها، وبسایت‌ها می‌توانند تبلیغات را بر اساس علاقه‌مندی‌ها و رفتارهای کاربران سفارشی کنند. به عنوان مثال، اگر یک کاربر به تعدادی محصول مشابه نگاه کرده باشد، کوکی‌های تبلیغاتی می‌توانند تبلیغات مرتبط با آن دسته محصولات را نمایش دهند.
- شخصی‌سازی تجربه کاربری:
با استفاده از کوکی‌های تبلیغاتی، وبسایت‌ها می‌توانند تجربه کاربری را بر اساس علاقه‌مندی‌ها و رفتارهای کاربران شخصی‌سازی کنند. به عنوان مثال، با توجه به علاقه‌مندی‌ها و تراکنش‌های قبلی کاربر، محتواها، پیشنهادها و تخفیف‌های ویژه را نمایش داد.
- تحلیل، اندازه‌گیری و بهینه‌سازی تبلیغات:
کوکی‌های تبلیغاتی برای اندازه‌گیری عملکرد تبلیغات نیز استفاده می‌شوند. با کمک این کوکی‌ها، وبسایت‌ها می‌توانند معیارهایی مانند بازدهی تبلیغات، تعداد کلیک‌ها، تعداد نمایش‌ها و تراکنش‌هایی که از طریق تبلیغات صورت گرفته است را اندازه‌گیری کنند و بهینه‌سازی کنند.
استفاده از کاربردهای کوکی های تبلیغاتی نیازمند رعایت قوانین حفاظت از حریم خصوصی است. بنابراین، وبسایت‌ها باید به کاربران خود اطلاع دهند که از کوکی‌های تبلیغاتی استفاده می‌کنند و چگونه اطلاعات را جمع‌آوری و استفاده می‌کنند. همچنین، کاربران باید دسترسی به تنظیمات حریم خصوصی داشته باشند تا بتوانند کنترلی بر روی استفاده از کوکی‌ها و تبلیغات مرتبط با خود داشته باشند.
در نهایت، ارزیابی کوکی‌های تبلیغاتی و استفاده از آنها در وبسایت‌ها به عهده صاحب وبسایت است. طراحی مناسب و سازگار با قوانین حریم خصوصی و ارائه اطلاعات شفاف به کاربران می‌تواند در ایجاد تجربه کاربری مطلوب و همچنین بهبود عملکرد تبلیغات کمک کند.
کوکی های امنیتی چگونه عمل می کنند؟
کوکی‌های امنیتی (Secure Cookies) نوعی از کوکی‌های وب هستند که برای حفاظت از اطلاعات حساس کاربران در ارتباط با وبسایت‌ها استفاده می‌شوند. این کوکی‌ها با استفاده از تکنیک‌ها و پارامترهای امنیتی بیشتری در مقایسه با کوکی‌های استاندارد عمل می‌کنند. در زیر، روند عملکرد کوکی‌های امنیتی را شرح می‌دهم:
۱. ارسال اطلاعات از طریق اتصال امن: کوکی‌های امنیتی از طریق اتصال امن (HTTPS) بین مرورگر و وبسایت ارسال می‌شوند. اتصال امن از رمزنگاری اطلاعات استفاده می‌کند تا از تغییر، تلاش برای دسترسی غیرمجاز و جاسوسی در طول انتقال اطلاعات جلوگیری کند.
۲. تنظیم پرچم امنیتی: کوکی‌های امنیتی با تنظیم پرچم امنیتی “Secure” ایجاد می‌شوند. این پرچم به مرورگر اطلاع می‌دهد که این کوکی تنها برای ارتباطات امن استفاده شود و تنها در صورتی که اتصال امن برقرار شده باشد، ارسال شود. بنابراین، اگر یک وبسایت کوکی‌های امنیتی را با پرچم Secure تنظیم کند، مرورگر فقط آن کوکی را برای ارتباطات امن بین مرورگر و سرور ارسال می‌کند.
۳. محدودیت دسترسی: کوکی‌های امنیتی می‌توانند محدودیت‌های دسترسی اعمال کنند. این محدودیت‌ها می‌توانند شامل محدودیت دسترسی به کوکی‌ها توسط اسکریپت‌های جانبی در برنامه‌های کاربردی وب، محدودیت دسترسی به کوکی‌ها توسط اسکریپت‌های جانبی از دامنه‌های دیگر، و محدودیت دسترسی به کوکی‌ها توسط سرور‌هایی که نیاز به آنها ندارند، باشند.
۴. مدت اعتبار محدود: کوکی‌های امنیتی معمولاً مدت اعتبار کوتاه‌تری دارند تا از افزایش ریسک ناشی از سرقت یا سوء استفاده از آنها جلوگیری کنند.
بررسی کاربردهای کوکی هنگام تنظیم اعتبار کوتاه برای کوکی :
- تولید و ارسال کوکی:
یکی از کاربردهای کوکی که بسیار مهم است این موضوع است که وقتی کاربر یک وبسایت را بازدید می‌کند و اطلاعاتی را وارد می‌کند، سرور وبسایت کوکی‌های امنیتی را تولید می‌کند و به مرورگر کاربر ارسال می‌کند. این کوکی‌ها شامل اطلاعاتی هستند که سرور نیاز دارد تا کاربر را شناسایی کند و اطلاعات حساس را به صورت امن ذخیره کند.
- ذخیره کوکی در مرورگر:
مرورگر کوکی‌های دریافتی را در دستگاه کاربر ذخیره می‌کند. این کوکی‌ها معمولاً به صورت متنی با فرمتی خاص (مانند JSON) ذخیره می‌شوند و می‌توانند شامل اطلاعاتی مانند نام کاربری، تنظیمات و اطلاعات دیگری باشند.
- ارسال کوکی به سرور:
هر بار که کاربر درخواستی به سرور می‌فرستد، مرورگر کوکی‌های مربوطه را به سرور ارسال می‌کند. این کوکی‌ها همراه درخواست به سرور ارسال می‌شوند تا سرور بتواند کاربر را شناسایی کند و به اطلاعات مورد نیاز دسترسی پیدا کند.
- تحلیل کوکی توسط سرور:
سرور وبسایت دریافتی کوکی‌ها را تحلیل می‌کند و اطلاعات مورد نیاز را استخراج می‌کند. این اطلاعات می‌توانند شامل نام کاربری، سطح دسترسی، تنظیمات شخصی و سایر اطلاعات مربوط به کاربر باشند.
- اعتبارسنجی کوکی:
در مرحله بعد، سرور کوکی‌ها را اعتبارسنجی می‌کند. این به معنی بررسی صحت و اعتبار کوکی‌ها است تا از تقلبی بودن یا دستکاری شده بودن آنها جلوگیری شود. سرور معمولاً از الگوریتم‌های رمزنگاری و امضای دیجیتال برای اعتبارسنجی کوکی‌ها استفاده می‌کند.
- استفاده از اطلاعات کوکی:
پس از اعتبارسنجی کوکی‌ها، سرور می‌تواند از اطلاعات درون آنها استفاده کند. این اطلاعات می‌توانند برای شناسایی کاربر، نگهداری وضعیت و تنظیمات کاربری و ارائه ان‌ها.
سخن نهایی
در این مطلب به بررسی فایل های کوچک متنی پرداختیم که وظیفه ی ذخیره اطلاهعات را دارند و همچنین کاربردهای کوکی در انواع مختلف را بیان کردیم و دانستیم که هر نوع کوکی چه عملکردی در وبسایت دارد و چگونه با مرورگرهای مختلف در تعامل است. برای بهره بردن از مقالات آموزشی رایگان ویراوردپرس در زمینه سئو، طراحی سایت، وردپرس و … میتوانید به وبسایت مراجعه نمایید.
